Ο Γυναικείος Αθλητισμός άρχισε να αναδύεται πολύ αργότερα από ότι ο Ανδρικός, στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν οι γυναίκες άρχισαν να δραστηριοποιούνται κοινωνικά και οικονομικά.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες διαδραμάτισαν βασικό ρόλο στην άρση των φραγμών μεταξύ των φύλων πριν ακόμα τους δοθεί το δικαίωμα να ψηφίζουν οι γυναίκες στις περισσότερες χώρες σε όλο τον κόσμο. Αλλά η ισότητα που επιτυγχάνεται στους Ολυμπιακούς Αγώνες μεταξύ Αθλητών και Αθλητριών
και που στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο το 2020 θα είναι 50%, δεν έχει προχωρήσει με τον ίδιο τρόπο στους άλλους τομείς όπως Κριτές-Διαιτητές, προπονητές, και κυρίως στη διοίκηση και στα κέντρα λήψης αποφάσεων που οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σημαντικά. Χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες και σε ηγετικές θέσεις στον Αθλητισμό.
Μία αυξημένη εκπροσώπηση είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία του Αθλητικού και Ολυμπιακού Κινήματος και η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή πρωτοστατεί στην αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στον αθλητισμό σε όλα τα επίπεδα.
Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή που θέτει το σκηνικό για διαρκή αλλαγή στον αθλητισμό με την Ολυμπιακή Ατζέντα του 2020 και που έχει ένα φιλόδοξο στόχο για ισότιμη συμμετοχή και των δύο φύλων σε ηγετικές θέσεις, θεωρεί ότι έχει σημαντική ευθύνη και πρέπει να αναλάβει δράση όσον αφορά την ισότητα των φύλων - ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα βαθιάς σημασίας και θεμελιώδη αρχή του Ολυμπιακού Χάρτη.
Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) έχει παρουσιάσει ένα πρόγραμμα (Gender Equality Review Project) 25 βασικών συστάσεων για την Εξέταση της Ισότητας των Φύλων, οι οποίες επικεντρώνονται στην ολιστική αλλαγή της συζήτησης για τις γυναίκες στον αθλητισμό - από τη συμμετοχή στην εκπροσώπηση και τη λήψη αποφάσεων.
Οι 25 συστάσεις όχι μόνο δημιουργούν έναν οδικό χάρτη δράσης για συνεργασία με όλους τους Αθλητικούς Οργανισμούς, εταίρους και συνεργάτες της ΔΟΕ σε όλο τον κόσμο για την προώθηση της ισότητας των φύλων στο πλαίσιο του Ολυμπιακού Κινήματος και του παγκόσμιου αθλητισμού αλλά και τις προσπάθειες που έχουν ήδη ξεκινήσει η ΔΟΕ, οι Εθνικές Ολυμπιακές Επιτροπές και οι Διεθνείς Ομοσπονδίες (IFs) για να προωθήσουν τη μεγαλύτερη συμμετοχή, τη λήψη αποφάσεων και την ηγεσία
των γυναικών σε όλες τις πτυχές του αθλητισμού. Αυτή είναι η αρχή για - να προβληματιστούν και να οδηγηθούν σε μια διαρκή αλλαγή.
Οι Συστάσεις χωρίζονται σε 5 τομείς
- Η ισότητα Αθλητών – Αθλητριών σε όλα τα επίπεδα
- Η ισότητα στη προβολή στα ΜΜΕ
- Η ισότητα στη διακυβέρνηση
- Η ισότητα στη χρηματοδότηση
- Η ίση μεταχείριση από την Διοίκηση Ανθρωπίνου δυναμικού, την επικοινωνία
και τον σεβασμό στις πολιτιστικές ιδιαιτερότητες
Για την ισότητα των δύο φύλων στον τομέα της διακυβέρνησης του Αθλητισμού η ΔΟΕ έχει θεσπίσει στρατηγικούς μηχανισμούς για την αύξηση του αριθμού γυναικών υποψηφίων σε ρόλους διοίκησης γενικά, καθώς και σε θέσεις Διοικητικών Συμβουλίων.
Εξασφάλισε ότι η εκλογική διαδικασία της αντικατοπτρίζει τη δέσμευσή της για μια ισότητα και ισόρροπη συμμετοχή και των δύο φύλων.
Αναθεώρησε την εκλογική διαδικασία με σκοπό την ανάπτυξη στρατηγικών για ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στα όργανα της ΔΟΕ.
Για να επιτευχθεί η ισότητα των δύο φύλων και στην Ελλάδα, σε όλα τα επίπεδα του Αθλητισμού, θα πρέπει η κάθε ομοσπονδία ή καλύτερα ο κάθε αθλητικός οργανισμός να καταρτίσει ένα πρόγραμμα και έναν μηχανισμό για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών.
Οι ομοσπονδίες σύμφωνα με τις προτάσεις του Διεθνούς Ολυμπιακού κινήματος θα πρέπει να επανεξετάσουν τις εκλογικές τους διαδικασίες με στόχο την ανάπτυξη στρατηγικών για ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στο ΔΣ και στους φορείς διακυβέρνησής τους.
Για παράδειγμα η Διεθνής Ομοσπονδία Στίβου (IAAF) καθιέρωσε μία θέση Αντιπροέδρου στο ΔΣ να καταλαμβάνεται από Γυναίκα (ήδη αυτό έγινε στις πρόσφατες εκλογές της Ομοσπονδίας στην Ντόχα στις 25/9/2019). Επίσης μέχρι το 2027 θα υπάρχουν 2 θέσεις που θα καταλαμβάνονται από γυναίκες και περίπου το 50% του Συμβουλίου.
Μια σημαντική παρέμβαση για την αντιμετώπιση της υποεκπροσώπησης των γυναικών σε ηγετικές θέσεις στον Αθλητισμό είναι η καθιέρωση των ποσοστώσεων για το φύλο.
Απώτερος σκοπός είναι να αρχίσει η αδιατάρακτη παρουσία και των δύο φύλων στα διοικητικά συμβούλια των Εθνικών Αθλητικών Οργανισμών.
Η ποσόστωση όμως είναι μια πρώτη προϋπόθεση για την προώθηση της ισότητας των φύλων σε ηγετικές θέσεις. Χρειάζεται να λειτουργήσει σε συνδυασμό με άλλες δυναμικές των φύλων (όπως σεμινάρια, προβολή, κλπ) καθώς κι με την ανάπτυξη στρατηγικών και πολιτικών από πλευράς
της πολιτείας και των Αθλητικών Οργανισμών για την προώθηση της ισότητας στη διακυβέρνηση του αθλητισμού.
Και το μόνο αυτό μέτρο που προσπάθησε να θέσει η πολιτεία ως πρώτη παρακίνηση για να δραστηριοποιηθούν οι ομοσπονδίες να προσαρμοστούν στο πλαίσιο του διεθνούς Αθλητικού κινήματος, την ποσόστωση αντί να την προστατέψει, την αναστέλλει για να γίνει διαβούλευση όταν όλη η
αθλητική κοινότητα από το 1994 (διακήρυξη του Brighton) έχει βάλει στόχο την ισότητα των 2 φύλων στον αθλητισμό. Και μάλιστα σε όλα τα επίπεδα και κυρίως στην διοίκηση και λήψη αποφάσεων.
Ξένια Αργειτάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ
Πρόεδρος της Επιτροπής «Αθλητισμός & Γυναίκα»
της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής (ΕΟΕ)
