Μια νέα διεθνής μελέτη, με τη συμμετοχή και του ΕΚΠΑ, στο επιστημονικό περιοδικό Nature αποτυπώνει την ιστορία της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή της Μεσογείου
Χειμερινές βροχοπτώσεις στη Μεσόγειο και αφρικανικός μουσώνας: μια σχέση 1,36 εκατομμυρίων ετών συμβάλλει στην κατανόηση του κλίματος και της κλιματικής αλλαγής.
Μια νέα διεθνής μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στο διεθνούς φήμης επιστημονικό περιοδικό Nature, αποτυπώνει την ιστορία της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή της Μεσογείου κατά τα τελευταία 1,36 εκατομμύρια χρόνια, ξεκινώντας από την ανάλυση των ιζημάτων της αρχαιότερης λίμνης της Ευρώπης. Στη μελέτη συμμετέχει η Επίκουρη Καθηγήτρια Κατερίνα Κούλη από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Σύμφωνα με τη μελέτη με τίτλο «Μεσογειακές χειμερινές βροχοπτώσεις σε συγχρονισμό με τον Αφρικανικό μουσώνα κατά τη διάρκεια των τελευταίων 1,36 εκατομμυρίων ετών», που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Nature” από μια ομάδα 47 ερευνητών από 13 χώρες με επικεφαλής τον Δρ Bernd Wagner του Πανεπιστημίου της Κολωνίας, η μελλοντική κλιματική τάση στη Μεσόγειο, εξ αιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη, πιθανότατα θα χαρακτηρίζεται από περισσότερα ακραία φαινόμενα, με θερμότερα και ξηρότερα καλοκαίρια και μεγαλύτερη αστάθεια κατά το φθινόπωρο λόγω ισχυρών βροχοπτώσεων ιδιαιτέρα μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου.
Αυτό είναι το συμπέρασμα της μελέτης του ιζηματογενούς αρχείου της Λίμνης Οχρίδας, της αρχαιότερης λίμνης στην Ευρώπη, στα σύνορα μεταξύ Αλβανίας και Βόρειας Μακεδονίας. Η λίμνη είναι γνωστή για την εξαιρετική βιοποικιλότητά της, καθώς το οικοσύστημά της περιλαμβάνει 300 ενδημικά είδη ζώων και φυτών μοναδικά στον πλανήτη. Το μοναδικό αυτό μεσογειακό οικοσύστημα μελετάται συστηματικά τα τελευταία χρόνια από διεθνή ομάδα επιστημόνων. Το καλοκαίρι του 2013 πραγματοποιήθηκε στη λίμνη Οχρίδα μία από τις πιο επιτυχημένες ερευνητικές αποστολές του διεθνούς ερευνητικού οργανισμού για βαθιές γεωτρήσεις στις ηπείρους ICDP (International Continental Scientific Drilling Programme) με στόχο την καλύτερη κατανόηση της κλιματικής ιστορίας της περιοχής της Μεσογείου. Για να «διαβάσουν» το κλίμα του παρελθόντος και να αποκτήσουν πληροφορίες για το μέλλον, οι ερευνητές σε διάφορα ερευνητικά ιδρύματα της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ανέλυσαν για πέντε χρόνια περίπου πυρήνες ιζημάτων συνολικού πάχους τριών χιλιομέτρων που ανακτήθηκαν από τον πυθμένα της λίμνης σε βάθος 245μ. Η ανάλυση των αποθέσεων της λίμνης Οχρίδας έδωσε στους ερευνητές την ευκαιρία να ανακτήσουν παλαιοκλιματικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης για την περιοχή της Μεσογείου και να περιγράψουν με εξαιρετική λεπτομέρεια τις μεταβολές του περιβάλλοντος κατά τους παγετώδεις και μεσοπαγετώδεις κλιματικούς κύκλους για το τελευταίο ένα και πλέον εκατομμύριο χρόνια.
Η σύγκριση με τα σύγχρονα κλιματικά δεδομένα δείχνει ότι παρόμοιοι μηχανισμοί ελέγχουν τη βροχόπτωση της Μεσογείου σήμερα, κατά συνέπεια η ανθρωπογενής αύξηση της θερμοκρασίας που βιώνουμε μπορεί να οδηγήσει σε αύξησης της έντασης των βροχοπτώσεων κατά το φθινόπωρο και την αρχή του χειμώνα. Η έρευνα της λίμνης Οχρίδας μπορεί να συμβάλλει στην επίλυση αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζει η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή των Ηνωμένων Εθνών (IPCC) και να βελτιώσει την ακρίβεια των μελλοντικών προβλέψεων.
Η επιστημονική μελέτη βρίσκεται:
Wagner, B. Vogel H., , Francke A., Friedrich T., Donders T., Lacey J., Leng M., Regattieri E., Sadori L., Wilke T., Zanchetta G.,Albrecht C., Bertini A., Combourieu-Nebout N., Cvetkoska A., Giaccio B., Grazhdani A., Hauffe T., Holtvoeth J., Sebastien Joannin S., Elena Jovanovska E., Janna Just J., Kouli K., Kousis I., Koutsodendris A., Krastel S., Leicher N., Zlatko Levkov Z., Katja Lindhorst K., Masi A., Melles M., Mercuri A.M., Nomade S., Nowaczyk N., Panagiotopoulos K., Peyron O., M. Reed J.M., Sagnotti L., Sinopoli G., Stelbrink B., Sulpizio R., Timmermann A., Tofilovska S., Torri P., Wagner-Cremer F., Wonik T., Zhang X. “Mediterranean winter rainfall in phase with African monsoon during past 1.36 million years” Nature, DOI https://doi.org/10.1038/s41586-019-1529-0
Φωτογραφία: Η πλατφόρμα γεωτρήσεων του ICDP στη λίμνη Οχρίδα.
